be.exemplary: een recordjaar met 16 laureaten
Woensdag 15 januari 2020 — “We willen in Brussel meer kwalitatieve architectuur. En daarvoor wachten we niet passief langs de zijlijn. We stimuleren, inspireren en werken actief samen met zowel de publieke- als de privésector om het architectuurniveau in Brussel op te krikken. be.exemplary is voor ons een belangrijke tool hiervoor. We belonen interessante projecten en we gebruiken hen als goede voorbeelden om anderen te inspireren. Dit jaar lag onze focus op privé-projecten en dat resulteerde in een kwart meer kandidaturen uit de privésector. Dat stemt mij zeer positief,” Pascal Smet (one.brussels), Staatssecretaris voor Urbanisme.
Via be.exemplary stimuleert Brussel projecten die vier uitdagingen aangaan:
- bevorderen van een kwaliteitsvolle architectuur en stedenbouw
- stimuleren van projecten met een sociale draagkracht
- aangaan van uitdagingen rond het leefmilieu
- inpassen in een kringloopeconomie
In 2019 werd een grote begrotingsinspanning geleverd. De subsidies werden verhoogd en er werd een nieuwe categorie (grote privéprojecten) toegevoegd. Vandaag zijn er dus drie categorieën, waarin deze budgetten worden verdeeld:
- Kleine privéprojecten (max. drie woningen of andere bestemmingen van minder dan 300 m² of gemengd project dat die twee criteria bundelt): € 250 per m² met een minimum van € 32 500 per project, waarvan € 25 000 voor de bouwheer en € 7500 voor de ontwerper.
- Grote privéprojecten (privéprojecten die niet in de categorie ‘kleine projecten’ passen): € 150 per m² met een minimum van € 32 500 per project, dat kan oplopen tot € 475 000, verdeeld in € 400 000 voor de bouwheer en € 75 000 voor de ontwerper.
- Openbare projecten (ongeacht de omvang): € 150 per m² zonder ondergrens en met een bovengrens van € 325 000, verdeeld in € 250 000 voor de bouwheer en € 75 000 voor de ontwerper.
Een recordjaar
Er werden 16 laureaten geselecteerd dit jaar. Vorige jaar waren dat er 9. De laureaten illustreren een bijzondere diversiteit in het soort projecten, omvang, bestemming en hun antwoord op de gestelde uitdagingen. Deze resultaten tonen aan in welke mate be.exemplary een projectoproep voor iedereen is.
Aanduiding van laureaten
be.exemplary is een projectoproep om voorbeeldige bouw- en renovatieprojecten te stimuleren en belonen in termen van duurzame stedelijke ontwikkeling.
Bij de evaluatie van de laureaten heeft de jury rekening gehouden met de verschillende uitdagingen en de samenhang van het project ten opzichte van die uitdagingen. Het is belangrijk om voortdurend te verkennen en te vernieuwen.
De jury van deskundigen, samengesteld uit een vertegenwoordiger van urban.brussels, een vertegenwoordiger van Leefmilieu Brussel en vier externe deskundigen heeft de winnende projecten aangeduid. De geselecteerde projecten staan voor eenvoud, architecturale kwaliteit en menselijke intelligentie. Door voor een transversale benadering te kiezen, streven ze via vier uitdagingen naar een innovatieve voorbeeldfunctie.
“De geselecteerde projecten zijn veelzijdig en gevarieerd. Zo hebben jongeren met VAS 13 een innoverende manier gezocht (en gevonden) om in Brussel te blijven wonen. La Maison Jupiter bewijst dan weer dat je met de nodige verbeelding nog altijd karaktervolle huizen in ons gewest kunt bouwen. Ook het ZIN-project is een absoluut top-project dat de omgeving van de Noordwijk op een duurzame manier zal veranderen en verbeteren. Het gewest zal al die projecten ondersteunen en gebruiken om anderen te inspireren,” verklaart Pascal Smet (one.brussels), staatssecretaris voor Urbanisme.
Categorie: Kleine projecten (5 laureaten)
Project 506: Afbraak van een kleine arbeiderswoning (in holle kies) en bouw van een eengezinswoning met drie kamers.
Bouwheer: Alizée Dassonville* en Maxime Steisel
Ontwerper: Alizée Dassonville*
Adres: Alsembergsesteenweg 506 – 1180 Ukkel
Bebouwde oppervlakte: 176 m2
Maison Jupiter: Bouw, achteraan een tuin van een burgerlijk huis, eengezinswoning met drie kamers die een wereld op zich moet vormen.
Bouwheer: Thierry Decuypere* et Amélie Daems
Ontwerper: V+ bvba (vertegenwoordigd door Thiery Decuypere)
Adres: Jupiterlaan 172 - 1190 Vorst
Bebouwde oppervlakte: 314 m2
Tiny Little Paradise: Gedeeltelijke afbraak, vergroting en renovatie van een heel klein eenpersoonshuis - Huis voor twee tot drie personen op een bijzondere locatie (creëren van een klein paradijs door en voor de bewoners).
Bouwheer: Pieter Logghe
Ontwerper: Responsible Young Architects
Adres: Mode Vlieberghstraat 14 - 1020 Laken
Bebouwde oppervlakte: 64 m2
Rasson V2: Afbraak van een huis achteraan een perceel en bouw van een woning voor medehuur met betaalbare huurprijzen
Bouwheer: Ada Edge bvba
Ontwerper: Pascal Monniez
Adres: Rassonstraat 27 - 1030 Schaarbeek
Bebouwde oppervlakte: 285 m2
Maison Sans Souci: Omvorming van een typische Brusselse woning tot een cohousing van twee individuele woonruimtes met een gemeenschappelijke ruimte.
Bouwheer: Matthias Salaets* en Sanne Berghmans
Ontwerper: Fallow*
Adres: Sans Soucistraat 141 - 1050 Elsene
Bebouwde oppervlakte: 223,27 m2
Categorie: Grote privéprojecten (6 laureaten)
VAS 13: Omvorming van een voormalige basisschool tot zeven wooneenheden, één kantoor en gemeenschappelijke ruimten door een groep vrienden op zoek naar een haalbare manier om in Brussel te blijven wonen (met de voordelen van leven buiten de stad),
Bouwheer: Jens Theys en Ann-Sophie Maeyaert (ter vertegenwoordiging van de aanvragers, die uit zeven partijen bestaan)
Ontwerper: KEPER Architecten
Adres: Veeartsenstraat 11-15-17 - 1070 Anderlecht
Bebouwde oppervlakte: 1876 m2
Ninove 122: Renovatie en bestemmingswijziging van het voormalige postkantoor: aanmaken van zes intergenerationele woningen met huur- en sociale bestemmingen - integratie van gedeelde ruimten en een gemeenschapstuin.
Bouwheer: Livingstones cvba vertegenwoordigd door Gert Van Snick
Ontwerper: Cristian Crisan
Adres: Ninoofsesteenweg 122 - 1080 Molenbeek.
Bebouwde oppervlakte: 565 m2
ZIN: Renovatie en omvorming van WTC-toren 1 en 2 in de Noordwijk: Het ZIN-project, dat verschillende functies bundelt, zal op ongeveer € 110 000 m² ontwikkeld worden, met:
70 000 m² kantoren, 5000 m² coworking, 127 appartementen, 240 hotelkamers en verder met ruimtes voor sport, vrije tijd, restaurants en handel.
Bouwheer: Befimmo nv, vertegenwoordigd door Martine Rorif
Ontwerper: SM FUTURE WTC: Jaspers Eyers + 51N4E + l’AUC
Adres: Koning Albert II-laan 28-30 - 1000 Brussel
Bebouwde oppervlakte: 110 000 m2
Maison Jolly: Constructie van een gebouw met tien geconventioneerde, gediversifieerde woningen en een polyvalente zaal in een huizenblok.
Bouwheer: Habitat et Humanisme Development Belgium
Ontwerper: EPOC Architecture
Adres: Jollystraat 170-172 - 1030 Schaarbeek
Bebouwde oppervlakte: 964 m2
NKVV: Renovatie en aanpassing van een landhuis uit 1909 voor de beroepsorganisatie voor verpleegkundigen en verpleeg- en ziekenhuisassistenten. De ambitie is om de ruimtes optimaal te benutten met minimale ingrepen en om ze aan de comforteisen aan te passen zodat het gebouw polyvalent gebruikt kan worden. Het behoud en hergebruik van de materialen ter plaatse met respect voor de erfgoedwaarde vormen een doel op zich.
Bouwheer: NVKVV vzw, vertegenwoordigd door Ellen De Wandeler
Ontwerper: Nathalie De Leeuw
Adres: Vergotesquare 43 - 1030 Schaarbeek
Bebouwde oppervlakte: 835 m2
AG Campus: Renovatie van een gelijkvloers tot een modern learning- en meetingcenter in een kantoorgebouw ter ondersteuning van de ambitie van AG om een cultuur te hebben waarin het leerproces alomtegenwoordig is in de organisatie.
Bouwheer: AG Real Estate nv, vertegenwoordigd door Philippe Monserez
Ontwerper: EVR – Architecten cvba
Adres: Nieuwbrug 17 – 1000 Brussel
Bebouwde oppervlakte: 4 715 m2
Categorie: Openbare projecten (5 laureaten)
Middelbare school Plurielle: Ombouw van een bestaande industriële site tot een middelbare school met actieve pedagogie die op termijn ongeveer 750 plaatsen zal kunnen bieden. Het architecturale gedeelte bestaat uit de creatie van ruimtes die geschikt zijn om te leren en voor de zelfontplooiing van iedereen, door de site met de wijk te verbinden, die op zijn beurt van deze nieuwe openbare voorziening kan genieten.
Bouwheer: Pouvoir Organisateur Pluriel (POP) vzw vertegenwoordigd door Françoise Magerman
Ontwerper: &sens architectes
Adres: Jean Dubrucqlaan 17 - 1080 Sint-Jans-Molenbeek
Bebouwde oppervlakte: 6232 m²
Usquare EFRO: Renovatie en heropbouw (volgens circulaire economie) van verschillende gebouwen op de site van de Brusselse kazernes (19 appartementen, universitaire voorzieningen en open voor het publiek).
Project gedragen door de ULB, de VUB en het Gewest met het oog op onderzoeksdomeinen, informatieverspreiding en -verdeling, internationale uitwisseling, ondernemingsgeest en innovatie. Dit specifieke project was laureaat van het EFRO-fonds 2014-2020 en ondersteunt de ontwikkeling van een circulaire economie en het rationele gebruik van grondstoffen in de groeisectoren.
Bouwheer: Université Libre de Bruxelles (ULB), vertegenwoordigd door Yvon Englert
Ontwerper: USQ evr-Architecten / BC-Architects / Callebaut-Architecten / VK-Engineering
Adres: Fritz Toussaintstraat 8 - 1050 Elsene
Bebouwde oppervlakte: 10 543 m2
Mariëndaal: Bouw, op de tuinwijk Mariëndaal in Neder-Over-Heembeek, van 46 sociale woningen en één paviljoen voor gemeenschappelijk gebruik die voor de hele wijk toegankelijk is. Project verdeeld over twee gescheiden percelen: Eén hoofdgebouw met twintig appartementen aan de ingang van de tuinwijk en 26 wooneenheden in de Halve Cirkelstraat, verdeeld in acht gegroepeerde huizen langs een kronkelend wandelpad.
Bouwheer: SLRB, vertegenwoordigd door Rachid Hadad
Ontwerper: AM LOW-NEY-MACOBO
Adres: Tuinwijk Mariëndaal, Mariëndaal 70 / Halve Cirkelstraat - 1120 Neder-Over-Heembeek
Bebouwde oppervlakte: 5 219 m2
NovaCity: Gemengd project dat productie, wonen en openbare ruimten in Anderlecht verenigt en een braakliggend terrein in een dichtbevolkt en onsamenhangend stadsgebied met uiteenlopende bestemmingen opnieuw identiteit en samenhang wil geven. Het project ontwikkelt ongeveer 3500 m² openbare ruimten, een vijftiental werkplaatsen voor kmo’s en 63 geconventioneerde appartementen.
Bouwheer: Citydev via Wolito nv
Ontwerper: AM DDS+ / BOGDAN & VAN BROECK / EOLE
Adres: Bergensesteenweg/Klaverstraat - 1070 Anderlecht
Bebouwde oppervlakte: 15 453 m2
Vandeuren: Project dat uit de volledige renovatie van de Vandeurenwijk bestaat. De woongebouwen worden gerenoveerd en geherstructureerd, hun aantal gaat van 160 naar 132 en er wordt gezorgd voor nieuwe voorzieningen. Er worden gedeelde ruimten aangemaakt en de centrale tuin wordt opgewaardeerd naar een collectieve ontmoetingsruimte. De nieuwe ruimtes zijn open voor alle buurtbewoners en worden beheerd door wijkverenigingen, samen met BinHôme, dat dit project draagt.
Bouwheer: Binhôme cvba vertegenwoordigd door M. Simon Collignon
Ontwerper: AM P&P Architectes / Atelier Architecture AA4
Adres: Boondaalsesteenweg, François Donsstraat, Pierre en Marie Curielaan, Jean Vandeurenstraat en de Léopold Delbovestraat - 1050 Elsene.
Bebouwde oppervlakte: 14 232 m2
De financiële steun voor de ontwikkeling en verwezenlijking van die projecten bedraagt € 2 998 115, verdeeld in: € 291 390 voor categorie 1, € 1 081 725 voor categorie 2 en € 1 625 000 voor categorie 3.