Brussel zal eerste publieke openluchtzwembad op de Abattoir-site bouwen

De Brusselse regering keurde finaal het voorstel van Brussels Minister President Rudi Vervoort en Brussels Staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet goed om een binnen- en buitenzwembad te realiseren op het dak van het Manufakture-gebouw op de Abattoir-site in Anderlecht. ​
​MSI, de Brusselse Maatschappij voor Stedelijke Inrichting, zal het project nu concretiseren en de uitbatingsmogelijkheden onderzoeken.

Vlaanderen springt mee in bad en maakt middelen vrij om het project mee te financieren, dat bevestigt Bart Somers, Vlaams minister van Binnenlands Bestuur.

“Ik ben zeer blij met deze beslissing. Zij zal er namelijk toe leiden dat de slachthuissite nog toegankelijker wordt voor het publiek. Daarnaast komt ze tegemoet aan een grote behoefte aan ontspannings- en educatieve mogelijkheden. Het zwembadproject kadert in een breder partnerschap met de nv Abattoir, die het pakhuis Manufakture bouwt, met de steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). In dat verband zal langs het kanaal ook een openbaar stadsprogramma worden opgestart. Zo komen er tot 200 openbare woningen en blijft de alom bekende markt aan het slachthuis bestaan. Het geplande zwembad zal op deze locatie mee zorgen voor de nieuwe dynamiek die het Gewest er nastreeft”, aldus minister-president Rudi Vervoort.

“Dit is een mooi kerstgeschenk voor alle Brusselaars! Ik heb lang en hard naar deze beslissing toegewerkt en ben uiteraard enorm opgetogen dat we eindelijk een publiek openluchtzwembad gaan bouwen in Brussel. En wat voor één! Jong en oud zal kunnen zwemmen op een unieke plaats, met een fantastisch zicht over de stad. Dit zal een enorm verschil maken in de levenskwaliteit van duizenden Brusselaars. Dit is de reden waarom ik aan politiek doe. Soms heb je te vroeg gelijk, maar je mag nooit opgeven,” zegt Pascal Smet, Brussels Staatssecretaris voor Stedenbouw.

Fabrice Cumps, burgemeester van Anderlecht, benadrukt: “De gemeente steunt het project voor een zwembad waar zoveel mogelijk mensen van alle leeftijden terecht kunnen ten volle. ​ Dit project in het hart van een volkswijk toont de heropleving aan van al deze stadsgebieden waar alle Brusselse uitdagingen samenkomen. Daarom is het gemeentebestuur erg tevreden over de mobilisering van zowel publieke als private actoren voor dit voorbeeldproject. We kunnen optimistisch naar de toekomst kijken.”

Publieke openluchtzwemmogelijkheden zijn al lang een heet hangijzer in Brussel. Een onderwerp dat elke, steeds heter wordende, zomer terugkeert.

In 2005 zetten Pascal Smet, als eerste Brusselse politicus, het openluchtzwemmen op de agenda. In 2006 lanceerde hij een internationale architectuurwedstrijd voor de creatie van een openluchtzwembad in het Beco-dok tegenover de ingang van Tour en Taxis. Dit project werd jammer genoeg ongedaan gemaakt door Smets opvolger in de volgende legislatuur, Brigitte Grouwels.
​De schreeuw van veel Brusselse burgers om een frisse duik te kunnen nemen in openlucht is sindsdien enkel luider geworden. Burgercollectief ‘Pool is Cool’ maakt reeds enkele jaren positieve buzz rond het thema en realiseerde de afgelopen zomers met publieke steun zelfs een tijdelijk openluchtzwembad langs het kanaal in Anderlecht.

De vorming van de Brusselse regering in 2019 was voor Rudi Vervoort en Pascal Smet de uitgelezen kans om de weg naar het eerste publieke openluchtzwembad van Brussel te effenen. In mei 2021 keurde de Brusselse regering het voorstel van Vervoort en Smet goed om een studie te lanceren om de haalbaarheid van een multifunctioneel zwembad (met binnen- en buitenbad) op de site van de slachthuizen in Anderlecht te onderzoeken. ​
​​
​Deze haalbaarheidsstudie werd toevertrouwd aan de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI). De resultaten van deze studie werden in oktober 2021 gepresenteerd aan de Brusselse Regering.
​In februari 2022 verleende het Brussels Gewest de stedenbouwkundige vergunning voor het Manufakture-gebouw op de Abattoir-site in Anderlecht. Het Manufakture-gebouw zal voedingsproducerende en -verwerkende bedrijven huisvesten. In het project werd een structuurversteviging voorzien zodat het gebouw een zwembad op het dak kan dragen. Voor deze verstevigingswerken maakten urban.brussels en de Vlaamse Gemeenschapscommissie respectievelijk 2.127.000 euro en 1.800.000 euro vrij.
​De combinatie van voedingsproducerende en -verwerkende bedrijven en een zwembad is geen toeval. De activiteiten maken gebruik van koelruimtes die veel warmte vrijgeven. Warmte die in de toekomst zal worden gebruikt om een aangename watertemperatuur te creëren. ​

In april 2022 stelde de raad van bestuur van Abattoir een aannemer aan. De voorbereidende werken aan het Manufakture-project, met structuur die in de toekomst een zwembad kan dragen, zijn intussen opgestart.

Door het plan van aanpak dat werd voorgesteld door Brussels Minister President Rudi Vervoort Rudi Vervoort en Brussels Staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet goed te keuren zet de Brusselse regering nu finaal het licht op groen voor de realisatie van een openluchtzwembad op het dak van het Manufakture-gebouw.
​MSI zal nu concrete voorbereiding van het zwembad opstarten, zoals de juridische structuur voor ontwikkeling en uitbating en de voorbereiding van de aanbesteding voor de bouw.

Ook Vlaanderen springt mee in bad voor de financiering van het project

De Vlaamse regering steunt het project en besliste 3,4 miljoen euro vrij te maken, dat bevestigt Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Bart Somers. Met deze middelen zal de Vlaamse Gemeenschapscommissie een actieve rol kunnen opnemen als partner binnen de ontwikkeling van het publieke zwembad. Deze steun is dus uitstekend nieuws voor de (Nederlandstalige) zwemclubs en het schoolzwemmen.
​​
​De totale kostprijs van het zwembadproject, met binnen- en buitenzwembad, wordt geraamd op 20,2 miljoen euro.

Dit bedrag omvat ook de 2.127.000 euro en de 1.800.000 euro die urban.brussels en het departement sport van de Vlaamse Gemeenschapscommissie, beide bevoegdheden van Pascal Smet, reeds vrijmaakten voor de structurele werken die binnenkort aanvangen.

Voor de overige middelen slaan verschillende overheden de handen in elkaar. Waaronder de gemeente Anderlecht die zich opwerpt als partner in het project, aangezien de behoeften voor de omliggende scholen groot zijn.

“Onze steden staan nooit stil. Het zijn plekken waar er voortdurend beweging is, een drang naar innovatie en vernieuwing. Met de conceptsubsidies stadsvernieuwing ondersteunen we steden om een nieuwe visie te ontwikkelen op een stadsgebied. Om de aantrekkelijkheid, de leefbaarheid en de duurzaamheid van hun stad een boost te geven. En het zo voor hun inwoners een nog aangenamere plek te maken om te wonen, werken en leven. Het realiseren van een zwembad op de Abattoir-site in Anderlecht is daarvan een uitstekend voorbeeld,” Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Bart Somer.

"Dat Vlaanderen mee gelooft in ons project en haar financiële steun toezegt is enorm belangrijk voor de realisatie van het eerste publieke openluchtzwembad van Brussel en een krachtig signaal van Vlaanderen naar Brussel toe.
​​
​Ik ben uiteraard enorm blij en fier dat dit eerste publieke openluchtzwembad er eindelijk komt, maar ik kijk ook naar de toekomst en zie dit als een begin van een groter verhaal. Daarom maakt ik vanuit mijn VGC-bevoegdheid sport ook extra €100.000 vrij voor de werking van Pool is Cool. Zodat ze hun prachtige werk voor meer bewustwording over openluchtzwemmen in Brussel ook de komende jaren kunnen verderzetten,” zegt Pascal Smet, VGC-collegelid bevoegd voor Cultuur, Jeugd, Sport en Gemeenschapscentra. 

“Kuregem is een buurt waar echt nood is aan extra publieke ruimte en aan buurtvoorzieningen. En meer algemeen heeft het Brussels Gewest echt nood aan toegankelijk zwemwater, zodat leren zwemmen geen privilege wordt, maar een optie blijft voor iedereen. Ik ben blij dat we kunnen investeren in een ecologisch, toegankelijk zwembadcomplex, vooral gericht op scholen en Brusselaars met een laag inkomen”, zegt VGC-collegevoorzitter Elke Van den Brandt.

Brussels minister Sven Gatz, bevoegd voor Onderwijs en Scholenbouw: “Onze ketjes leren zwemmen is belangrijk. Het is niet alleen goed voor hun gezondheid, maar ook voor hun veiligheid. We moeten er ook voor blijven zorgen dat zwemmen voor ieder kind betaalbaar is en zwembaden makkelijk bereikbaar zijn. De realisatie van dit project zal daar zeker toe bijdragen, gezien de schaarste van zwemwater in het Brussels gewest.