Taxiplan mikt op klantvriendelijke en betrouwbare dienstverlening

Na vijf maanden voorbereidend overleg met alle betrokkenen heeft de Brusselse regering het Taxiplan van minister van Mobiliteit Pascal Smet goedgekeurd. ‘Het is onze ambitie om een betrouwbare en klantvriendelijke taxidienst uit te bouwen, de werkomstandigheden voor de taxichauffeurs te verbeteren en de rendabiliteit van de sector op te krikken’, zegt Smet. ‘Bovendien komt er een strikt wettelijk kader dat voor iedereen geldt, zodat oneerlijke concurrentie en sociale dumping door innovatieve diensten als Uber onmogelijk wordt. Alleen door streng te reglementeren, kunnen we de nodige garanties eisen op het vlak van veiligheid, verzekeringen en sociale bescherming van de chauffeurs.’

Om de autodruk te verminderen en zo van Brussel een aangenamer stad te maken, is er nood aan een performant en klantvriendelijk aanbod aan taxidiensten. Op momenten dat het openbaar vervoer geen optie is, kan alleen een degelijke taxidienst een echt alternatief zijn voor de eigen auto. Om van de Brusselse taxi’s dat volwaardige, klantvriendelijke alternatief te maken, moet de sector rendabel kunnen werken en is er nood aan tevreden taxichauffeurs die in goede omstandigheden kunnen werken.

Om die doelstellingen via een gedragen beleid te realiseren heeft minister Smet de afgelopen maanden heel goed geluisterd naar alle betrokken partijen. Zowel de uitbaters van de taxibedrijven, de telefooncentrales als de chauffeurs hebben meer dan eens de gelegenheid gekregen om hun bekommernissen kenbaar te maken. Op basis daarvan en in functie van de te realiseren doelstellingen, heeft de regering het Taxiplan goedgekeurd. De komende maanden zullen de principes uit dat plan in verder overleg met de betrokkenen worden uitgewerkt. 

De belangrijkste elementen in het plan zijn:

Klantvriendelijkheid

• Om de klantvriendelijkheid van de sector te verbeteren, zal er onder meer een duidelijker en eenvoudiger tariefbeleid komen. Vandaag is het bijvoorbeeld bijna onmogelijk om in Brussel een taxi te nemen voor een afstand korter dan drie kilometer, omdat de taxi daar niets aan verdient. Daarom wordt de piste van een vast tarief voor korte ritten onderzocht. Er komt ook een forfaitair tarief voor ritten naar de luchthaven.
• Vanaf 1 januari 2016 moeten klanten in elke taxi met een credit card kunnen betalen.
• Er komt een smartphone app waarop alle taxi’s in Brussel verplicht aansluiten, zodat klanten via een gebruiksvriendelijk systeem een taxi kunnen vragen, terwijl de chauffeurs via de app makkelijker naar klanten worden toegeleid.

Betere mobiliteit

• Voortaan zullen taxi’s op alle vrije busbanen mogen rijden, behalve waar dat te gevaarlijk is.
• De mogelijkheid om taxiritten te delen wordt uitgebreid. Het bestaande Collecto-systeem, waarbij passagiers ’s nachts een taxi kunnen delen, wordt 24/7 beschikbaar. Het goedkope, door het Gewest gesubsidieerde tarief geldt wel enkel ‘s nachts. Daarnaast zullen collectieve ritten aan een gunstig tarief mogelijk worden op de trajecten tussen de grote treinstations (Zuid, Centraal, Noord, Schuman) en de luchthavens van Zaventem en Charleroi, en bij grote evenementen tussen de Heizel en het centrum en de Heizel en de luchthaven.

Werkomstandigheden chauffeurs

• De opleiding van de chauffeurs en de gedragstest die ze moeten afleggen worden geëvalueerd en zo nodig bijgestuurd. Hierbij zal gefocust worden op klantvriendelijkheid en stressbestendigheid.
• Chauffeurs die drie jaar zonder klacht of PV rijden, krijgen een certificate of excellence, dat zichtbaar in de taxi en op de smartphone app wordt geafficheerd.
• De telefooncentrales worden gereglementeerd om een aantal praktijken die schadelijk zijn voor de chauffeurs aan banden te leggen. Het gaat onder meer over het opleggen van prijzen aan chauffeurs en het toewijzen van ritten aan niet-Brusselse taxi's.
• Er komt een systeem van mystery calls om eventuele racistische en discriminerende praktijken op te sporen en aan te pakken.

Rendabiliteit sector in ruil voor transparantie

• Tegen oktober 2016 wordt in elke taxi op kosten van het Gewest een digitale taximeter geïnstalleerd. Die zorgt voor minder werklast voor de chauffeur, maar zal ook voor volledige transparantie zorgen.
• De gewestbelasting van 575 euro per jaar wordt afgeschaft.
• Publiciteit in de taxi’s wordt onder duidelijke voorwaarden toegelaten.
• Het gewest zal groepsaankopen helpen organiseren voor onder meer wagens, kredietkaartlezers, brandstof en verzekeringen om zo de kosten voor de sector te drukken.
• De numerus clausus van 1.300 taxilicenties wordt geëvalueerd en eventueel aangepast, terwijl ook de legalisering van de handel in licenties wordt geëvalueerd.

Technologische innovatie en nieuwe diensten

De regering zal in overleg met de sector een algemeen wettelijk kader voor alle vormen van betaald vervoer uitwerken dat oneerlijke concurrentie en sociale dumping onmogelijk maakt, zodat de taxisector en nieuwe diensten op basis van gelijkwaardige voorwaarden kunnen werken. 

Zoals in vele andere steden in de wereld worden er sinds kort in Brussel nieuwe vervoersdiensten aangeboden door particulieren via smartphone apps zoals die van Uber. Die technologische innovaties kunnen een vooruitgang zijn op het vlak van service, klantvriendelijkheid en gebruiksgemak, maar als ze niet ingebed worden in een duidelijk regelgevend kader dreigen ze de poort open te zetten voor een uitholling van het sociale statuut van de chauffeurs. Zonder een duidelijk reglementair kader riskeren diensten als Uber in de praktijk mini-jobs te creëren waarbij mensen in een onzeker statuut werken tegen een beperkt loon.

Om de vooruitgang mogelijk te maken in een context die de sociale bescherming van iedereen garandeert, zal de regering een algemeen reglementair kader uitwerken waarbinnen diensten als die van Uber een wettelijke basis krijgen, op voorwaarde dat ze zich schikken naar een aantal bekommernissen op het vlak van veiligheid, transparantie, aansprakelijkheid en sociale en fiscale rechtvaardigheid. Kortom, Uber zal in Brussel enkel kunnen werken onder heel strikte voorwaarden die gelijkwaardig zijn aan die van de Brusselse taxisector: 

• Vervoerdiensten aangeboden door private personen met hun eigen wagen op occasionele basis worden mogelijk, op voorwaarde dat de aanbieder van de dienst een voorafgaandelijke erkenning van het gewest heeft gekregen. Een erkenning wordt alleen gegeven als aan alle wettelijke voorwaarden is voldaan.
• Het is de aanbieder die ervoor moet zorgen dat de verplichtingen worden nagekomen en die gesanctioneerd zal worden bij overtredingen. Een mogelijke sanctie is het intrekken van de erkenning.
• De nieuwe diensten krijgen niet dezelfde privileges als de taxi’s (standplaatsen, busbanen…).
• De aanbieder wordt verplicht een register bij te houden van alle chauffeurs en hun wagens, én van alle uitgevoerde ritten. De taxi-inspectie, de fiscale inspectie en de sociale inspectie hebben inzage in die registers.
• Chauffeurs moeten geregistreerd zijn bij de aanbieder, minstens 21 jaar oud zijn en 3 jaar een rijbewijs hebben. De aanbieder moet jaarlijks controleren of de chauffeurs een bewijs van goed gedrag en zeden hebben.
• De vervoersdiensten in kwestie kunnen nooit als voltijdse activiteit worden uitgeoefend. De bestuurders kunnen dit dus alleen als bijverdienste doen. Op die manier wordt vermeden dat er mini-jobs worden gecreëerd en mensen tewerkgesteld worden in een precair statuut. Ook taxichauffeurs mogen buiten hun uren voor de nieuwe diensten rijden.
• De aanbieder van de dienst moet instaan voor de verzekering van de klant en voor de veiligheid van de wagen. Die moet jaarlijks gekeurd worden en mag maximaal 7 jaar oud zijn.
• De tarieven mogen worden bepaald door de aanbieder, maar moeten helder worden gecommuniceerd aan de klant. Afwijkingen van meer dan 25 procent van het aangekondigde tarief moeten worden verantwoord.
• Klanten moeten de mogelijkheid krijgen om ritten te delen.

Overleg met de sector

“De komende weken zal ik deze principes in overleg met alle betrokkenen verder uitwerken”, zegt Pascal Smet. “Ik ben ervan overtuigd dat we er met dit plan in zullen slagen om de Brusselse taxi’s een mooie, rendabele toekomst te geven waarin klantvriendelijkheid en service centraal staan. Tegelijk kunnen we ervoor zorgen dat technologische innovatie ook échte vooruitgang betekent voor iedereen, zonder te verglijden in sociale dumping."